Passie@Water

Hieronder enkele columns die onder de paraplu 'Doelmatigheid - Kosten en kwaliteit' passen. Met de 'Lees verder' knop kan je de volledige column, zoals geplaatst in het Vakblad Riolering, downloaden.

Tussen de oren

De grote hoeveelheid beschikbare informatie over riolering, transportsysteem, zuivering en oppervlakte-water maakt dat we eindeloos achter ons bureau kunnen zitten: verzamelen, doorrekenen, analyseren, rapporteren. De verleiding daartoe is groot, want waarom zou je informatie die je hebt niet gebruiken? Moet je altijd aan die verleiding toegeven?

We verzamelen steeds meer data. Naast statische gegevens van het (afval)watersysteem komen er ook steeds meer meetgegevens beschikbaar. Met die gegevens aan de slag gaan is best een klus - vooral als je nog niet goed kan inkaderen welke gegevens je voor het beantwoorden van je vraag nodig hebt. Lees verder

€ffectiviteit

Zeker in deze tijd moet elke euro minstens een keer omgedraaid worden voordat die wordt uitgegeven. Kiezen óf en waarvóór die euro wordt uitgegeven. We willen met elke euro zo veel mogelijk bereiken.

Als we een woord te vaak gebruiken kan het zijn betekenis verliezen. Naast duurzaamheid is ook doelmatigheid een woord dat te pas en te onpas wordt gebruikt - ook in situaties waarin we eigenlijk wat anders bedoelen. Laat ik het daarom dit keer hebben over €ffectiviteit - over hoe we er voor kunnen zorgen dat we onze rioleringseuro’s goed besteden. Lees verder

Minder rekenen

De mogelijkheden om met de computer simulaties en analyses uit te voeren blijven toenemen. Maar betekent dat ook dat we die mogelijkheden telkens moeten benutten? Volgens mij niet.

Rekenkracht en opslagcapaciteit van computers zijn gigantisch toegenomen en zullen dat nog wel even blijven doen. Beheersystemen maken stelselgegevens eenvoudig toegankelijk. Meetgegevens komen steeds meer beschikbaar en de stroom zwelt aan. Intussen komen er ook meer en geavanceerdere tools beschikbaar om al die data te verwerken en de rekenkracht te benutten. Lees verder

Eerlijk delen

Deze zomer heeft ons weer eens met de neus op het feit gedrukt dat er grenzen zijn aan hoeveel water onze riolen en watergangen kunnen verwerken. Dat heeft op veel plaatsen de discussie aangewakkerd over de wenselijkheid van extra maatregelen tegen wateroverlast.

Het is voor een leek makkelijker om vragen te stellen dan het voor een vakman is om ze te beantwoorden. Hoe bepalen we wat optimaal is? Kunnen we risico’s goed genoeg inschatten? Hoe betrouwbaar zijn onze modellen? Hoe wegen we de belangen? En wie gaat dat betalen? Ik gooi eens een paar balletjes op. Lees verder

Aanbesteden

Het meeste denk-, regel- en uitzoekwerk voor riolering en stedelijk water wordt door gemeenten en waterschappen zelf gedaan - en dat is ook logisch. Een deel wordt aan ‘de markt’ overgelaten omdat tijd of specifieke kennis en ervaring te kort schieten. Goed aanbesteden van dat (advies)werk is bepalend voor het eindresultaat. Hoe doe je dat?

Als het project alleen om ‘productie draaien’ gaat is aanbesteden niet zo ingewikkeld. Spannender zijn de projecten waarbij het eindresultaat niet van tevoren vast staat. Waarbij je soms pas onderweg duidelijk krijgt wat je kan en wil bereiken. Maar waar je vanuit je (aanbestedende) organisatie wel te maken hebt met kaders qua budget en planning. Voldoende stof om boeken over vol te schrijven. Hieronder in het kort wat handvatten. Lees verder

Risico’s: Impliciet en Expliciet

Het woord ‘Risico’ komen we steeds vaker tegen in ons vakgebied: Risico-gestuurd beheer, bewust omgaan met risico’s, … En incidenten- en calamiteitenplannen gaan natuurlijk ook vooral over risico’s. Maar wat bedoelen we er eigenlijk mee en hoe gaan we er mee om?

Risico’s horen bij het leven en dus ook bij riolering en de rest van de waterketen en het watersysteem. De T=100 bui kan morgen vallen. Als je een riool vervangt loop je het risico dat het nog een tijd mee had gekund en je dus desinvesteert. Als je het laat liggen loop je het risico dat het verzakt, lekt of zelfs instort. En als je een keuze maakt die consequenties heeft voor de komende 60 jaar (en dat is ons dagelijkse werk) is het risico groot dat ontwikkelingen in techniek of maatschappij die keuze ooit achterhalen. Lees verder

Simultaan innoveren

Stilstaan is achteruitgaan. Als je niet vernieuwt mis je de boot. We moeten dus blijven innoveren, veranderen. Hoe maken we daarbij de goede keuzes? Hoe voorkomen we dat we kansen missen of juist geld over de balk gooien?

Zijn we met onze riolering innovatief bezig? Als je bedenkt dat er jaarlijks zo’n 1,5 miljard in omgaat moeten we constateren dat we daarvan slechts een klein deel aan onderzoek en pilots besteden. Maar innovatie gaat om meer dan alleen techniek. Lees verder

Up, Down of Door

In het buitengebied zijn in het verleden honderden miljoenen geïnvesteerd in drukriolering en IBA’s. Intussen nadert het moment dat er moet worden vervangen - eerst mechanische installaties, later ook meer. Ook dat gaat om grote bedragen. Tijden en inzichten zijn veranderd en de keuzes van toen zijn niet per se wat we nu zouden kiezen.

Vooral gemeenten met een groot buitengebied staan dus voor een belangrijke afweging: Blijven we het huidige systeem in stand houden met onderhoud en steeds grootschaliger vervanging? Of slaan we een andere weg in? Lees verder

De rioolondernemer

Rioleringsbeheer impliceert risico’s nemen. Als je bijvoorbeeld een oude pomp vervangt loop je het risico dat je te veel geld uitgeeft omdat de oude pomp nog jaren had kunnen blijven draaien. Als je besluit om de vervanging uit te stellen neem je echter het risico dat de pomp uitvalt en veel ellende veroorzaakt. Wat is wijsheid? Lees verder

Op maat

Maatwerk – de noodzaak daarvan – houdt ons werk boeiend. Copy-paste kan effectief zijn als je nog erg ver van je doel verwijderd bent – voor de eerste 50 of zelfs 80% van wat je wilt bereiken, maar dat stadium zijn we allang gepasseerd.

Maatwerk – het woord – dekt veel lading: Als geheel staat het voor ‘werk dat precisie en flexibiliteit vereist’ (Van Dale). De losse onderdelen geven ook de associatie met ‘samen’ (maat) en ‘moeite en inspanning’ (werk). Ook ‘keuzes maken’ is voor mij onlosmakelijk verbonden aan maatwerk. Lees verder