Mens en Organisatie

Hieronder enkele columns die onder de paraplu 'Mens en Organisatie' passen. Met de 'Lees verder' knop kan je de volledige column, zoals geplaatst in het Vakblad Riolering, downloaden.

Passie


Als je er op gaat letten hoor je om de haverklap het woord ‘passie’ vallen. Te pas en te onpas. Ik let erop omdat ik met ‘Passie@Water’ een bijdrage probeer te leveren aan het engagement in onze sector en aan de vertaling van dat engagement naar actie en resultaat.


‘Passie’ is een modewoord geworden. Dat mag je wat mij betreft ook vervangen door bijvoorbeeld engagement, werkplezier, doen wat je belangrijk vindt of ‘drive’. Ik zie rondom Riolering en Stedelijk Water veel professionals met zo’n drive - met hart voor hun vak. Dat is een niet te onderschatten factor bij het voor elkaar krijgen wat elke dag nodig is voor droge voeten, volksgezondheid en het milieu.

Dat die drive van binnenuit komt is extra belangrijk om dat veel van wat we doen gaat over wat er onder de grond zit - en daar krijg je niet vanzelf waardering voor. Lees verder

Waterketen - Mensenwerk


Door keuzegedrag gaat vaak meer verloren dan we met technische oplossingen kunnen winnen. De ‘Menselijke Factor’ is steeds belangrijker geworden in de watersector.


Vroeger lag het primaat meer dan nu bij de ingenieur. Veel problemen vroegen om een technische oplossing en de ingenieur kon daar een goede afweging voor maken. In de huidige samenleving zijn de keuze  en beslisprocessen veel complexer geworden en het aantal actoren is toegenomen. Gedragskeuzen van professionals, bestuurders en de burger zijn bepalend voor wat wij in de watersector kunnen bereiken en tegen welke kosten. En dat leidt niet automatisch tot een maatschappelijk optimum. Lees verder

Eigenaarschap


Een project heeft meestal een projectleider en een opdracht een opdrachtgever. En over samenwerking zijn vaak afspraken gemaakt. Maar dat betekent niet dat het dan ook allemaal goed gaat. Eigenaarschap is volgens mij een belangrijke factor voor succes, vooral als van de routines moet worden afgeweken.


Onze sector maakt een transitie door. Normen loslaten, doelen centraal stellen en intensief samenwerken.  Daarbij kunnen we niet meer op onze routines vertrouwen. We moeten andere keuzes maken dan we gewend zijn. Veranderen en vernieuwen gaan meestal niet vanzelf.

Dat iedereen het erover eens is dat iets moet veranderen betekent nog niet dat dat ook daadwerkelijk gebeurt, zelfs niet als er voldoende tijd en budget is. Lees verder

Moeten – Willen – Kunnen - …


Er gaat haast geen workshop over samenwerking of de toekomst van de waterketen voorbij of er is wel iemand die roept dat Moeten-Willen-Kunnen belangrijke voorwaarden zijn. Maar gaat het altijd goed als je die drie af kan vinken?


De gedachte achter Moeten-Willen-Kunnen is dat alle drie aanwezig moeten zijn om een proces succesvol te laten zijn. Is bij een lastig traject een van de drie afwezig of te zwak, dan kan je er beter niet aan beginnen. Lees verder

Nadenkverplichting


Een van de mooie woorden in afvalwaterketenland is ‘afnameverplichting’. Het waterschap moet de

droogweerafvoer plus een vaste pompovercapaciteit voor neerslag afnemen van de gemeente. Dat

regeltje lijkt zo simpel, maar de praktijk is weerbarstig. Ook nu we de basisinspanning aan het loslaten

zijn, is de vraag hoeveel het waterschap moet verpompen niet altijd eenvoudig te beantwoorden.


Het ‘prettige’ van de oude regels van de basisinspanning was dat we niet na hoefden te denken. De afnameverplichting was eenvoudig te berekenen zolang je niet twijfelde over dwa of verhard oppervlak. Het leuke van de huidige werkwijze is dat we voor elke situatie maatwerk mogen (moeten!) leveren - op zoek naar het maatschappelijk optimum. Nieuwe generieke rekenregels voor te installeren gemaal-capaciteiten zijn er niet. We moeten met van alles rekening houden. Bijvoorbeeld: Lees verder

Tijd voor belangrijke zaken


Het valt niet mee om altijd te doen wat je je voorneemt. Niet voor niets is het gebruikelijk om elk nieuw jaar weer met goede voornemens te beginnen. Als we die echt zouden uitvoeren zouden we ons bij elke volgende jaarwisseling minder hoeven voor te nemen.


Goede voornemens gaan over wat we belangrijk vinden en over de langere termijn. Maar in de praktijk laten we ons leven gemakkelijk leiden door wat dringend is - de korte termijn. Niet alleen in ons privé-leven, ook in ons werk. En dat heeft dus ook invloed op de doelmatigheid die we in de afvalwaterketen

weten te bereiken. Lees verder

(Rio)leren omgaan met risico's


Volledige zekerheid is niet te geven in rioleringsland. Daarom accepteren we dat er periodiek een overstorting plaatsvindt en hoort het er gewoon bij dat er af en toe water op straat staat of zelfs overlast veroorzaakt. Maar bij groot onderhoud en vervanging van riolering lijken we te streven naar nul-risico. Is er een alternatief?


Naarmate we een risico kleiner maken stijgen de kosten die daarvoor nodig zijn. Nul-risico is daarom vaak geen reële optie. Lees verder

Veranderend speelveld


Het speelveld in onze sector verandert. Enkele voorbeelden: Er wordt meer samengewerkt en in die samenwerkingsverbanden wordt meer zelf gedaan. De formatie voor Riolering en Stedelijk water binnen adviesbureaus is fors gekrompen en het aantal ZZPers is toegenomen. Wat betekent dat voor nu en later?


We hebben de afgelopen decennia veel bereikt. Onze afvalwaterinfrastructuur is van een hoog niveau en vertegenwoordigt een gigantisch kapitaal. Intussen wordt de opgave waar we voor staan er niet kleiner op. De klimaatverandering vraagt om robuustheid en meer samenhang tussen riolering, waterbeheer en openbare ruimte. Dat is geen sinecure. Lees verder

Wij staan aan de lat


Het Bestuursakkoord Water is ondertekend. De lijn vanuit het Bestuursakkoord Waterketen (2007) en het Feitenonderzoek doelmatig waterketenbeheer (2010) wordt daarin doorgetrokken: Focus op Resultaat, Kostenbesparing en Samenwerking. Mooie woorden. De bal ligt bij ons.


De lat ligt hoog: Er moet fors op kosten worden bespaard en intussen is het wel de bedoeling dat we de waterketen op orde houden en nog verder verbeteren. Lees verder